(Her)Ken je de piramide van Bateson en Dilts?  Deze piramide geeft hiërarchisch de logische niveaus weer van een zestal lagen die elkaar beïnvloeden en daarmee ook hoe we als mens in elkaar zitten: Zingeving, Identiteit, Overtuigingen, Vaardigheden, Gedrag en Omgeving. In persoonlijke begeleiding en ook in het bedrijfsleven word dit logische model vaak gebruikt als een hulpmiddel om te checken of wat je wilt, denkt en doet wel past bij de omgeving waarin je zit.  

Maar de crux van dit model zit in het feit dat elk logisch niveau de informatie van het onderliggende niveau vorm en richting geeft. Dit houdt in dat als je bovenin iets verandert, dan zal er op elk niveau daaronder wat gebeuren. Een verandering op een lager niveau kan effect hebben op de hogere niveaus, maar vaak is dit niet het geval en wanneer het wel zo is, is het effect ook zeer gering. 

“Je kunt een probleem niet oplossen op het niveau waarop het is ontstaan.” – Albert Einstein

In de praktijk heb ik telkens gemerkt dat men, bij veranderingen, vaak blijft steken op de drie onderste lagen. Je bent niet tevreden met je huidige baan, dan ga je op zoek naar een andere werkgever, en naar een tijdje voel je dezelfde ontevredenheid weer (Omgeving); Je wilt zo graag afvallen, dus je meld je aan voor de sportschool, en naar een paar maanden kun je de motivatie niet meer opbrengen om verder te gaan (Gedrag); Je voelt je zeer onzeker en je raakt in paniek wanneer je voor een groep mensen moet spreken. Je volgt een professionele training in ‘public speaking’, maar je blijft je onzeker voelen en dezelfde weerstand ervaren elke keer dat een spreek-gelegenheid zich voordoet (Vaardigheden)…

We zijn ons vaak niet bewust van de immense invloed van de lagen Identiteit en Overtuigingen op ons leven, laat staan van de inhoud van deze lagen. Zelfs wanneer we ons hiervan bewust worden gemaakt, willen we vaak niet verder kijken c.q. er niet op in gaan. Veel informatie op deze lagen nemen we aan voor vanzelfsprekend: “zo ben ik nou eenmaal”, “zo hoort het”, “iedereen doet het”, “er is (dus) niks wat ik kan doen…”.

Duurzame verandering kun je alleen bereiken vanuit de Identiteit en Overtuigingen niveaus. Zodra je hebt ontdekt wie je werkelijk bent kun je ook even afstand nemen en daadwerkelijk uitzoomen om alle verhalen over jezelf te herkennen en om inzicht te krijgen in je eigen patronen en belemmerende overtuigingen. En wanneer het je lukt om deze om te vormen naar helpende overtuigingen, worden veranderingen in je gedrag zo veel makkelijker. Eventueel een nieuwe vaardigheid aanleren doe je dan vanuit je inspiratie en niet als middel om het gevoel van ‘goed genoeg’ te krijgen…

Wel is het zo dat verandering op deze niveaus lastig is. Immers, je identiteit en overtuigingen zitten ver onder de ijsberg, diep in je onderbewuste. Volgens Dr. Bruce H. Lipton PhD leert onze onderbewuste via de volgende vier manieren:

1. via programmering:

Dit gebeurt in de eerste 7 jaar van ons leven. Alles wat je als kind via de opvoeding voorgeschoteld kreeg, nam je aan als waarheid en vormde de basis voor je eigen identiteit en je overtuigingen (bijv. ik ben een jongen en jongens huilen niet).

2. door habituatie:

Habituatie betekent het steeds herhalen van nieuwe handelingen en ervaringen, net zo lang tot dat het een gewoonte wordt. Dit is de meest gebruikelijke en meest toegepaste methode. Voorwaarde voor een blijvende resultaat is wel dat je consequent moet herhalen voor tenminste 21 -tot 90 dagen (afhankelijk per persoon).

3. door een grote emotionele shock:

Een shock forceert je om een pas op de plas te maken, om even afstand te nemen en om in te zien dat wat er ook was, dat het anders moet. Dit komt neer op inzicht en motivatie. Immers, als je ergens niet genoeg last van hebt, dan ben je ook niet gemotiveerd genoeg om te veranderen. Hier zie je veel mensen een wezenlijke transformatie meemaken en een compleet nieuw leven/ carrière pad kiezen na een ingrijpende gebeurtenis zoals burn-out, scheiding, ernstige ziekte, overlijden van iemand heel dichtbij.

4. met behulp van energie-psychologie:

Er zijn tal van nieuwe modaliteiten welke wereldwijd bewezen effectief zijn in het transformeren van overtuigingen en in het faciliteren van duurzame veranderingen. Sommigen van deze modaliteiten zijn puur gebaseerd op  moderne psychologie, sommigen vinden hun oorsprong in de oude wijsheid, en weer anderen maken gebruik van kwantumfysica principes en technologieën.

Zelf combineer ik de meest effectieve modaliteiten op alle drie gebieden om mijn clienten zo’n krachtig en duurzaam mogelijke verandering te realiseren.

Wil je inzicht in wat je tegenhoudt en deze transformeren? Ben je op zoek naar effectieve en duurzame verandering? Ben je klaar voor een vrijer, blijer en rijker leven?